İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÜZERİNE BİR MAKALE İNCELEMESİ

Bu inceleme yazımı bir dersimin ödevinden yola çıkarak yazacağım. Konu, güncel ve çözüm getirilmesi gereken bir sorunu içerdiği için paylaşma isteği duydum. Detaylı olarak incelemek isteyenler için pdf linkini bırakıyorum.

"İş Güvenliği Uzmanlarının Sorunlarına Yönelik Bir Saha Araştırması"  (makale bağlantısı)

Makalenin amacı iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının iş hayatında karşılaştıkları sorunları incelemek ve çözüm önerileri getirmektir. Makalenin yöntemi 110 iş güvenliği uzmanı ile gerçekleştirilen saha çalışması olmuştur. Uzmanlarla yapılan saha görüşmesi makalenin amacını daha doğru bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamıştır. 

Makale 2016 yılında Bülent Ecevit Üniversitesinde görev yapmakta olan Volkan Arslan ve Serdar Ulubeyli tarafından yazılmıştır. Saha görüşmesinde elde edilen bilgiler gruplandırılarak incelenmiş, çeşitli istatistiksel testler yapılmıştır.

İş güvenliğini kısaca tanımlayacak olursak; iş güvenliği, çalışan ve işveren için sağlıklı çalışma ortamı oluşturulmasını amaçlar. Buna göre iş kazalarının en çok yaşandığı ülkemizde iş güvenliği konusu önem taşımaktadır. 

Bu makale kapsamında gerçekleştirilen saha çalışmasında elde edilen uzman sorunları aşağıda sıralanmış ve tablolanmıştır. İş güvenliği uzmanlarının iş yaşamında karşılaştıkları sorunlar: 

1. Bir iş güvenliği uzmanı iş yerinde ciddi ve önlenemez bir tehlike olması halinde işverene başvurmalıdır. İşverene bildirdiği tehlike durumlarında tedbirler alınmazsa yetkili kuruma bildirmelidir. Ancak uzmanların birçoğu işveren müdahalesiyle karşılaştıklarını ve sorumluluklarını tam anlamıyla yerine getiremediklerini belirtmişlerdir. 

2. Uzmanlar kendi görevlerini yerine getirirken işveren müdahalesi olmamalıdır. Uzmanların görevlerini mesleki bağımsızlık çerçevesinde yürütmeleri gerekir. Uzmanlar işveren müdahalesiyle karşılaştıkları için kendilerini psikolojik olarak işverene bağımlı hissetmektedirler. 

3. Uzmanlar işverene ücret ve iş sözleşmesi ile bağımlıdır. Ücretlerinin işveren tarafından değil devlet tarafından ödenmesi gerektiğini, ayrıca riskli bir çalışma ortamında çalıştıkları için taban ücret belirlenmesi gerektiğini belirtmişlerdir. 

4. Uzmanlar çalışma sürelerinin arttırılması gerektiğini düşünmektedirler.  Etkin bir şekilde danışmanlık yapabileceklerinden daha fazla işyeri için sorumluluk aldıklarını belirtmişlerdir. 

5. Uzmanlar, uzmanlık için belge sahibi olan her kişinin hemen göreve başlamasının bazı problemlere yol açtığını düşünmektedirler. 

6. Uzmanlık eğitiminin süre bakımından yetersiz olduğunu, eğitimin daha uzun süre sürdürülmesinin çalışma hayatlarına olumlu etkiler yapacağı düşünülmektedir. 

7. Uzmanlar, uzmanlık sınavının bilgi sorgulamada yetersiz olduğunu, gerek teorik gerekse pratik uygulamaların göz önüne alınması gerektiğini düşünmektedirler. 

8. İş güvenliği uzmanları genel olarak mühendislik eğitimi alan kişiler ve teknik elemanlardan oluşmaktadır. Teknik eleman tanımı, teknik öğretmenlik, fizik, kimya, biyoloji ve iş güvenliği lisans ve ön lisans mezunlarını kapsar. Teknik elemanların eğitimlerinin farklı olması nedenyle aynı hizmeti yerine getirmelerinin yanlış olduğu düşünülmektedir. 

9. Uzmanlar iş güvenliği konusunun üniversite eğitiminde zorunlu ders olarak yer alması gerektiğini düşünmektedirler. 

10. Uzmanların bir diğer sorunu da meslek etiği sorunudur. Burada uzmanlara iş hayatında uzmanlık belgesini kiralayan uzmanlarla karşılaşıp karşılaşmadıkları sorulmuştur. Verilen cevaplarda uzmanların yarısı böyle bir uygulamayla karşılaşmadıklarını belirtmişlerdir. Fakat kalan yarısı karşılaştığını belirtmiş ve bu oran oldukça yüksektir. 

Görüşlerin dağılım tablosu aşağıda verilmiştir.

Sonuç olarak, iş sağlığı ve güvenliği çalışanların fiziksel ve psikolojik sağlıklarını korumak, çalışma ortamını düzenlemek, işçi ve işveren arasında uyumu sağlamak gibi görevleri kapsar. Ancak uzmanların görüşlerine bakacak olursak bu görevleri yerine getirebilecekleri çalışma şartları ve bağımsızlıkları yoktur. 

Bu çalışmanın Türkiye genelini temsil edebilecek potansiyele sahip olduğu yorumunu yapabiliriz. Bu sorunlara geliştirilecek çözümler tüm uzmanların sorunlarına ortak olarak olumlu katkılar sağlayacağı düşünülebilir. Kişisel görüşüm olarak, bu tür çalışma alanlarına yönelik çalışmaların devlet ve ilgili bakanlıklar tarafından yapılmasını isterdim. Devlet tarafından yürütülen çalışmalara yönelik çözümlerin daha hızlı geleceği düşüncesindeyim. 

 

Sizin bu konudaki görüşleriniz nelerdir ? Yorumda belirtmenizden mutluluk duyarım.